تروما در بدن؛ وقتی بدن زودتر از ذهن به یاد میآورد
بسیاری از ما فکر میکنیم تروما یعنی «یادآوری یک اتفاق بد».
اما واقعیت این است که تروما فقط در ذهن ذخیره نمیشود؛ بدن هم آن را نگه میدارد.
گاهی بدن میترسد، منقبض میشود یا قفل میکند،
بیآنکه ما بدانیم چرا.
تروما دقیقاً چیست؟
تروما زمانی رخ میدهد که بدن و روان ما ظرفیت پردازش یک تجربه را نداشتهاند.
نه صرفاً بهخاطر شدت اتفاق، بلکه بهخاطر:
• تنها بودن
• نداشتن حمایت
• یا ناتوانی در واکنش (فرار، دفاع، اعتراض)
در این شرایط، بدن وارد حالت بقا میشود.
بدن چگونه تروما را نگه میدارد؟
وقتی خطر تمام میشود، انتظار داریم بدن آرام شود.
اما در تروما، سیستم عصبی در همان حالت هشدار میماند.
این یعنی:
• ضربان قلب بالا میماند
• عضلات سفت میشوند
• نفس سطحی میشود
• بدن همیشه آمادهی خطر است
حتی سالها بعد.
نشانههای تروما در بدن
ممکن است این نشانهها را تجربه کنی، بدون آنکه بدانی ریشهشان کجاست:
• اضطراب ناگهانی بدون دلیل مشخص
• احساس بیحسی یا جدا شدن از بدن
• دردهای مزمن بیدلیل پزشکی
• تنگی نفس، فشار قفسه سینه
• قفل شدن بدن در موقعیتهای خاص
• واکنشهای شدید به صدا، نگاه یا لمس
بدن دارد میگوید:
«این موقعیت شبیه خطر قدیمی است.»
چرا حرف زدن کافی نیست؟
در بسیاری از درمانها فقط دربارهی اتفاق حرف میزنیم.
اما تروما در سطح بدن و سیستم عصبی اتفاق افتاده است.
به همین دلیل:
• میفهمیم، اما تغییر نمیکنیم
• میدانیم گذشته تمام شده، ولی بدن باور نمیکند
درمان تروما نیاز دارد که بدن هم احساس امنیت کند، نه فقط ذهن.
مسیر ترمیم؛ بازگشت احساس امنیت به بدن
ترمیم تروما یعنی:
• آرامکردن سیستم عصبی
• شنیدن پیامهای بدن
• اجازه دادن به واکنشهایی که قبلاً سرکوب شدهاند
روشهایی که بدن را وارد درمان میکنند:
• تمرکز بر حسهای بدنی
• تنظیم تنفس
• کار با واکنشهای انقباض و رهاسازی
• رویکردهایی مثل درمان بدنمحور و IFS
در این مسیر، بدن کمکم یاد میگیرد:
«خطر تمام شده.»
یک نکته مهم
بدنِ تو دشمن تو نیست.
واکنشهایش نشانهی ضعف نیستند.
آنها تلاشهای هوشمندانهای بودهاند برای زنده ماندن.
درمان، جنگ با بدن نیست؛ آشتی با آن است.
دیدگاه خود را بنویسید